شرایط زیست محیطی و اجتماعی، بشر را بر آن واداشت که بتواند از کتان و پنبه پارچه را برای محافظت در برابر عوامل محیطی اختراع نماید که در همین راه از استخوان حیوانات و گاهاً چوبهای محکمی مانندچوب درخت آبنوس برای دوخت و دوز و وصل و پینه کردن پوست شکار به عنوان لباس استفاده کنند که رفته رفته با پیشرفت علم و اختراع فلز سوزنهایی از جنس فولاد ساخته شده که هم اکنون نیز در عصر حاضر مورد استفاده قرار میگیرد. بسته به نوع پارچه و طرح و جنس لباس این سوزنها در سایزها و گونههای مختلفی مانند سوزن جوالدوز، سوزن لحاف دوزی، سوزنهای مخصوص پس دوزی، سوزنهای گلدوزی و انواع و اقسام سوزنهای مربوط به چرخهای خیاطی تولید و به بازار عرضه گردیده است. همچنین در خصوص چرخ خیاطی نیز با پیشرفت علم گونههای چرخ خیاطی بسیاری در بازار به چشم میخورد. اولین چرخ خیاطی کاملاً به صورت مکانیکی بوده و خیاط با استفاده همزمان از دست و پای خود از این چرخ برای دوخت و دوز استفاده میکرد. این چرخ مارشال نام داشت. و توسط کشور تایوان ساخته شده بود رفته رفته دامنه تولید این چرخها گسترده شد و به سایر کشورها منتقل گردید و سیر تکامل آنقدر پیشرفته شد که انواع و اقسام چرخهای خیاطی با کاربردهای متفاوت وارد شدند که در میان این چرخها چرخ صنعتی ۸۰۲ از نمونه کارهای قوی در حوزه گلدوزی میباشد. این چرخ ساخت کشور ژاپن است و دارای موتور قوی برای گلدوزی و ۲۴ نمونه دوخت ژتون دارد این چرخ میتواند به دوخت انواع پارچههای نازک و ضخیم در هر جنس و نوعی بپردازد. اگر زمان استفاده شما از چرخ به صورت غیر حرفهای و خانگی باشد برای نگهداری و محافظت از آن به طور ماهیانه یک بار روغن کاری شود. اگر مدت زمان بیشتری و به طور حرفهای و مزونی از آن استفاده میکنید بهتر است هر هفته روغن کاری شود.
اختراع سبکهای خیاطی از ابتدا به صورت.، بدون الگو، کلاسیک، تلفیقی، آمریکایی و در نهایت سبک مولر که توسط یک فرد آلمانی اختراع شد که در حال حاضر در کل دنیا از این سبک استفاده میشود و در دانشگاههای ایران هم به سبک مولر تدریس میشود یکی از مدرسان مجرب در این حوزه استاد فاطمه الهامنیا میباشد.
گاهی برای خرید لباس، شما به مشکل بر میخورید.زمانی وارد فروشگاه میشوید لباسی را پرو میکنید، آن لباس از ناحیه شانه بسیار جالب و اندازه میباشد اما از روی شکم دکمههایش بسته نمیشود دلیل این ناهماهنگی در لباس است یا اندام شما؟
پاسخ این سوال را میتوانید به راحتی در سایت هنردوز پیدا کنید.
گاهی برای طراحی بعضی لباسها و خوش فرم و خوش استایل بودن آنها تولیدیها نیاز دارند که از دو سایز متفاوت استفاده کنند و جدول سایزبندی استاندارد شالوده کار آنها میباشد.اما زمانی که ما بخواهیم برای خودمان و مشتریهایمان لباس بدوزیم اندازه گیری به طور متفاوت از روی بدن شخص گرفته میشود. و در حین الگوکشی اشکالات اندامی شناسایی خواهدشد. تمام اشکالات در متن الگو لحاظ میشود. در این صورت میتوانیم لباسی زیبا و متناسب با اندام خود داشته باشیم که میتوان از پارچهها و رنگهای متفاوت، شاد و منحصربه فردی برای خود و مشتریان بدورزیم که شاید هیچگاه همچون طرحی به صورت انفرادی پیدا نخواهد شد. شاید یکی از دلایلی که خیلی از افراد تمایل دارند که خیاطی را یاد بگیرند این مسئله باشد. داشتن لباس خاص، جذاب و شیک، که فرد را از سایرین از نظر تیپ و استایل جدا کند، و به طور خاصی مورد توجه جمع قرار گيرد.
درخیاطی از ابتدا نیاز داریم به اندازهگیری صحیح و رسم الگویی متقارن با بدن. شما در این مرحله باید ابزارهای مورد نیاز خیاطی را بشناسید و کاربرد هر یک را شناسایی کنید این وسایل عبارتند از :
متر: فاصله دو نقطه یا دو خط روی میلهای از جنس ایریدیوم و یا پلاتین در دمای صفر درجه سیلیسیوس(سانتیگراد) که فاصله بین دو نقطه به طور دقیق ۱۰۰ سانتیمتر است. دلیل انتخاب این جنس برای اندازهگیری دقیق، عدم تمایل واکنش آن نسبت به تغییرات دما میباشد. معمولاً مترهای خیاطی دارای طول ۱۵۰ سانتیمتر میباشند شاید یکی از دلایل انتخاب طول این متر برابر است با عرض پارچه.
قیچی: یکی دیگر از وسایل مربوط به خیاطی است که کاربرد زیادی برای این حرفه دارد. قیچیها انواع مختلفی دارند که همه آنها از دو تیغه تیز که حول یک محور مرکزیست کار میکنند. قیچی برای برش پارچه و کاغذ به کار میرود بهتر است قیچی مربوط به کاغذ از قیچی برش پارچه جدا باشد زیرا به مرور زمان ، قیچی با بریدن کاغذ کند میشود و در عملکرد برش پارچه به سختی حرکت میکند. برای نگهداری و کارکرد بهتر از قیچی ضروری است که ماهی یک بار به میزان یک قطره روغن چرخ خیاطی حول محور مرکزی آن روغن کاری شود تا از اصطکاک و خراب شدن محور آن جلوگیری به عمل آید.
سوزن: سوزنها میلهای باریک از جنس فولاد هستند به طول تقریبی ۳ سانتیمتر الی ۱۰ سانتیمتر و ضخامت نیم میلیمتر الی ۳ میلیمتر، بلندی سوراخ ته سوزن معمولاً بین ۲ تا ۱۰ میلیمتر است و ضخامت قطر سوزن معمولاً بیشتر از ۲ میلیمتر نیست.سوزنها گاهاً در کاربردهایی از قبیل جراحیها و بخیه کردن پوست انسانها گونهای کاملاً متفاوت از جنس سوزن خیاطی هستند. سوزنها بسته به نوع کاربردشان دارای اسامی متفاوتی می باشند.
۱ _ سوزن Dc: این سوزن طول کوتاهی دارد وبرای چرخهای سردوز استفاده میشود.
۲ _ سوزن B: دارای طول بلندی است و برای راسته دوزی مورد استفاده قرار میگیرند.
۳ _ سوزن Dv: برای استفاده چرخهای میاندوز میباشد.
۴ _ سوزن HA: از این نوع سوزن در چرخهای معمولی استفاده میشود. کشورهای تولید کننده سوزن در جهان تعداد محدودی از کشورهای اروپایی ،آسیای شرقی و آمریکا میباشند از جمله آلمان و فرانسه و ژاپن و... که چین با تولیدات سالیانه بیش از ۶۴۴ تن سوزن به سایر کشورهای دنیا در راس قرار دارد.
سوزن تهگرد: به این سوزن، سوزن اداری هم گفته میشود که در ادارات کاربرد زیادی دارد. این سوزن از یک میله گرد نازک از جنس فولاد یا همان استیل ضد زنگ ساخته شده که سایز هر سوزن تقریباً ۲۸ میلیمتر میباشد، نوک سوزن بسیار تیز است و موقع استفاده از آن باید مواظب بود که در انگشت فرو نرود چون نوک آن بسیار تیز و برنده است از سوزن تهگرد برای نگه داشتن دو یا چند لایه پارچه یا کاغذ به هم استفاده میشود.
پارچه: از پارچه برای تمرین دوخت و دوز مدلهای اولیه مانند دامن، دامن شلواری و بالاتنه می توان استفاده کرد. تا بتوان به برش و دوخت پارچهها مسلط شد. پاترون الگویی است که مدل مورد نظر را روی آن پیاده می شود.معمولاً جنس آن از پارچه میباشد زمانی که پاترون پرو شد و مطمئن شدید که تمام لقی گیریها و انتقال پنس به درستی بر روی آن اعمال شده حالا نوبت به آن میرسد که بر روی پارچه متقال یا هر جنس پارچهای با خیال راحت برش بزنید.در دنیا ۱۰ کشور برتر در صنعت نساجی فعالیت گستردهاي دارند.کشورهایی مثل ایتالیا ، چین، آمریکا، ترکیه، هند، ویتنام ، هنگ کنگ و... می باشند.
اتو: اتو یا همان اطو یک وسیله برای از بین بردن چروک و مرتب و تمیز جلوه دادن پارچهها و ایجاد خطوط افقی و عمودی روی پارچه است. در حرفه خیاطی این وسیله بسیار کاربرد دارد تقریبا میتوان گفت بعد از دوختن هر درز باید سه بار از زوایای مختلف اتو شود. گرمای اتو سبب از بین رفتن میکروبهای موجود در پارچه میشود که از لحاظ پزشکی اهمیت زیادی دارد. در زمان نه چندان دور از اتوی زغالی استفاده میشد. اما با توجه به اینکه در اثر سوختن زغالها گاز سمی تولید میشد و گاه باعث حالت خفگی در انسان بود، از طرفی صنعت اختراع برق به پیشرفت و تکامل رسید که باعث شد این اتوها کنار گذاشته شوند و به جای آن اتوی برقی وارد بازار شد.
مخترع اتو یک فرد آمریکایی به نامHenry seeley است. وزن اولین اتو حدود ۷ کیلوگرم بود و زمان زیادی برای گرم کردن نیاز داشت به همین خاطر به مرور و با پیشرفت تکنولوژی اتوها هم از نظر ظاهری و وزنی تغییر کردند و رفته رفته کوچکتر و کاربردیتر شدند. هرچه وات اتو بالاتر باشد یعنی اینکه دمای بیشتری میتواند تولید کند و این به معنای این است که زمان کمتری برای اتوکشی نیاز دارد. در حال حاضر انواع مختلفی از اتوهای برقی متناسب با نیاز طراحی و دوخت لباس وارد بازار شده است که در اینجا به معرفی بخشی از آنها میپردازیم.
اتوی خشک: از این اتو برای پارچههای غیر پشمی استفاده میشود
اتوی بخار: این اتو از ابتدا دارای کف استیل بود که متاسفانه کف استیل آن باعث میشد که روی پارچه برق بیفتد از این رو جنس کف به مرور تغییر کرد و نمونههایی مانند کف سرامیک و کف تفلون به بازار عرضه شد.
اتو پرسی: با وجود اتوهای خانگی استفاده از اتو بخار یک تجربه جدید و جذاب میتواند محسوب شود، اتوپرسها دارای ویژگیهای زیادی هستند که باعث میشود خروجی کار اتوکشی بسیار حرفهای باشد از اتوپرس بیشتر در تولیدیها و خشکشوییها استفاده میشود.
کاغذ الگو: کاغذ الگو یکی از اصلیترین و کاربردیترین اقلام خیاطی از ابتدا میباشد. کاغذ الگو برای رسم نقشه الگو و طراحی مدل مورد نظر یقه و بالاتنه و انواع شلوار استفاده میشود این کاغذ در دو رنگ زرد و سفید وجود دارد و به صورت دونهای و کیلویی در خرازیها عرضه میشود. معمولاً به کاغذهای سفید رنگ کاغذ روزنامه ای هم گفته میشود. کاغذ سفید در برابر کاغذ زرد مقاومت کمتری دارند و اکثرخیاطان از کاغذهای زرد استفاده میکنند جنس کاغذ زرد از خمیر کاغذ شیمیایی میباشد و به دلیل مقاومت بالایی که دارد برای رسم الگو استفاده میشود.
برای الگوکشی و شروع یک خیاطی از ابتدا، به چسب نواری یا ماتیکی احتیاج داریم. هر زمانی که نیاز داشته باشیم به پایین دامن و شلوار اوازمان بدهیم در حقیقت برای ایجاد فضا نیاز هست که یک خط طولی یا عرضی از الگو را قیچی کنیم و با افزودن کاغذ اضافه به زیر الگو یا در کنار آن بعد از ایجاد فضای اضافه دوباره الگو را با چسب به حالت اولیه خود درآورده ،البته برای بستن پنسها و لقی گیریها هم میتوان از چسب استفاده کرد.
نخ و سوزن: بعد از اتمام برش پارچه ،ما نیاز داریم که قسمتهایی از پارچه را به وسیله نخ و سوزن به طور دستی کوک بزنیم به لحاظ اینکه زمانی که کار را زیر چرخ بردیم لایههای پارچه از هم جدا نشوند. از کوک شل میتوان برای مشخص کردن جای پنس ها و جای جیبها در پارچههایی که گلدار است و تمرکز روی آن سخت است استفاده شود بهتر است در زمان کار با سوزن دستی از انگشتانه استفاده کنید که سوزن درانگشت فرو نرود.
انواع لایی چسبی و غیر چسبی: لایهها معمولاً به دو دسته چسبی و غیرچسبی تقسیم میشوند که برای استحکام و افزایش ضخامت پارچه در قسمتهای یقه، مچی و سجاف لباس استفاده میشود. لایههای چسبی با یک اتوی معمولی به پارچه چسبیده میشوند برای تشخیص این کار به لایه نگاه کنید و سپس طرفی از آن که حالت براق و زبر است را روی پارچه قرار دهید و اتو را به حالت بزار و بردار روی لایه بگذارید و سپس از اتوی سرد استفاده کنید. اما نوعی دیگر لایه که به صورت چسبی نیست را لابلای لاسکنه یقه یا سجاف قرار دهید و با دوخت ثابت کنید. لایهها در دو رنگ سفید و مشکی وجود دارند اما لایه حریرها دارای رنگهای بسیاری در بازار هستند که معمولا به صورت متری به فروش می رسند و عرض آنها از ۱۲۰ _ ۱۵۰ سانتیمتر است.در دوره خیاطی از ابتدا تمامی. موارد و نکات رسم الگو به روش مولر ٫اندازه گیری٫کلیه محاسبات رسم الگو٫آشنایی با انواع چرخ خیاطی ٫رفع ایرادات اندامی و آموزش صفر تا۱۰۰ پنج مدل کاربردی از متداولترین و پرکاربردترین مدل لباسها رو داریم.
درس اول؛ اندازه گیری؛در این درس طریقه اندازه گیری صحیح به روش خانم الهام نیا را روی فرد حاضر آموزش می بینید و به تمامی نکاتی که حین الگو کشی برای هنر جو بوجود می آید اشاره میکنند.
درس دوم؛ در این مبحث طریقه محاسبات لازم برای کشیدن الگو خیلی دقیق بازگو میشودکه در دو قسمت بطور اجمالی توضیح داده میشود.
درس سوم؛ آغاز رسم الگوی بالاتنه رو داریم که در سه قسمت الگوی کلی خیلی واضح و گویا توضیح داده میشود که در ادامه آن رسم کلیه پنسها و لقیها و رفع کلیه ایرادات اندامی و در نهایت کنترل الگو و ارائه جداول مجاز گشادیها و لقیها و سایزبندی و همچنین محاسبات رو داریم.
درس چهارم؛ دراین مبحث ما طریقه صحیح انواع و اقسام انتقال پنسها رو خواهیم داشت.
درس پنجم؛ ما در این قسمت قبل از شروع به برش و دوخت ابتدا کار با انواع چرخهای خیاطی خانگی و صنعتی را توضیح میدهیم تا قبل از اینکه هنرجو قیچی و سوزن دست بگیرد ٫ وسیله و ماشین دوخت خود را راه اندازی کند.
درس ششم؛ در این مرحله آموزش برش و دوخت اولیه طبق الگوی ارائه شده را داریم که دوخت پترون هست٫هنر جو روی پارچه معمولی بطور موقت الگوی خود را برش و دوخت میزند تا ابهامات و ایرادات احتمالی روی پترون برطرف شود.
درس هفتم؛ در اینجا استاد طریقه برش و رسم سجافها و لایی کوبی و وصل سجاف رو آموزش میدهند.
درس هشتم؛ در این درس الگو سازی و برش و دوخت و توضیحات کامل یکمدل از معمولترین مدلها که پیراهن یقه مسطح خشتی با برش ترک و همچنین دوخت بند و بندینک و چاک پشت لباس و همینطور نوار دوزی حلقه آستین همراه با عکس رو خواهیم داشت.
درس نهم؛ در این درس استاد آموزش الگوی آستین به ساده ترین روش را خیلی رسا و واضح بیان میکنند و رفع ایراد اندامی مربوطه نیز توضیح داده میشود.
درس دهم؛ در این مبحث کت ی ساده آموزش داده میشود که طریقه رسم برش عصایی در الگوی این کت ارائه میشود٫همچنین طریقه وصل آستین و زیرسازی آن و نصب یکنوع جیب فانتزی و آموزش دکمه منگنه نیز آموزش داده میشود.
درس یازدهم؛ این مبحث شامل آموزش الگو و برش و دوخت آستین کیمونو و دوخت حرفه ای سجاف و فرمول دامن پلیسه و تنظیم و اتوی نهایی پلیسه ها روی پارچه و همچنین دوخت را خواهیم داشت.